INFORMACJA O REALIZACJI PRAC w 2024r.
W ramach realizacji zadań na 2024 rok w projekcie Gęś Pro (Działanie Współpraca) w okresie wiosennym przeprowadzono badania glebowe, w miejscach wytypowanych do renowacji TUZ w warunkach gleby torfowo-murszowej. Po odpowiednim pozimowym odwodnieniu wierzchniej warstwy gleby w dn.18.04.2024 r. wykonano podsiewy sposobem krzyżowym z wykorzystaniem agregatu pasmowo –gryzującego (Fot. 1 i 2).
Fot.1 Siew pasmowy
Fot. 2 Siew krzyżowy
Ocena składu chemicznego oraz zawartości składników pokarmowych w pozyskanych zielonkach oraz sianokiszonkach w poszczególnych terminach 2024 roku.
Zielonki
Zielonka pochodząca z obiektu kontrolnego (nie podsiewanego) zebrana w I pokosie, w 2024 roku ( Tab.1), charakteryzowała się optymalną zawartością fosforu i potasu, wysoką zawartością magnezu(>3g/kg s.m) oraz niską zawartością wapnia( poniżej 4,5g/kg s.m). Podobnie jak na obiekcie kontrolnym (0), tak obu kwater podsianych w 2023 roku mieszankami M1 i M2 zielonka pozyskana w I pokosie w dn. 17.05.2024 r. charakteryzowała się optymalną zawartością potasu i fosforu, wysoką zawartością magnezu(>3g/kg s.m) i niską zawartością wapnia( poniżej 4,5g/kg s.m). Średnie Zawartości tych składników w zielonce pozyskanej z kwater podsianych mieszankami M3 i M4 w 2023 r. charakteryzowała się optymalną zawartością fosforu, wysoką zawartością magnezu oraz niską zawartością wapnia i potasu.
Zawartość białka ogólnego wynosząca średnio nieznaczni ponad 15% najniższa były na obiekcie 0, odpowiednio powyżej 16% na obu (M3 i M4) a najwyższa 17,06% na M1 oraz M2. Włókno surowe na porównywanych obiektach wykazywało niewielkie zróżnicowanie zawartości od 26,6 na M1 i M2 do 27,1% na obiekcie 0. Poziomy zawartości cukrów rozpuszczalnych oraz popiołu mieściły się w optymalnym ich przedziale. Frakcje włókna NDF (neutralno-detergentowego), ADF (kwaśno-detergentowego) oraz ADL (lignina) mieściły się w się w optymalnym ich przedziale zielonek łąkowych.
Średnie zawartości składników mineralnych w suchej masie zielonki zebranej w dniu 17.06.2024 r. z obiektu K(0) oraz z poszczególnych po tegorocznym ich podsiewie w br. roku wykazywały optymalne zawartość fosforu, niską wapnia oraz podobnie potasu a wysoką magnezu.
Zawartości białka ogólnego najniższe na poziomie około11,2% stwierdzono na obiekcie 0 oraz Mk z niewielką tendencją wzrostu na M3 i M1 a wyraźną do ponad 16% na M4 i M2. Ze względu na czerwcowy (opóźniony) termin zbioru wynikający z powolnej dynamiki wzrostu podsiewanych gatunków na poszczególnych obiektach stwierdzono wyraźne zróżnicowanie średniej zawartości włókna surowego od 24,2 na M4 do 29,6% na 0 (o wyłącznym udziale gatunków rodzimych). Najniższą zawartość cukrów rozpuszczalnych na poziomie 8,42% stwierdzono na obiekcie 0, z wyraźnym jej wzrostem na poszczególnych po wykonanym podsiewie do 11,6% na Mk. Podobnie jak cukrów również zawartość popiołu najniższa na poziomie 5,3% była na dobrze zadarnionym obiekcie 0 a wyraźny jego wzrost wynikający z glebowego zanieczyszczania zbioru zielonki stwierdzono na poszczególnych podsiewanych o znacznie słabszym ich zadarnieniu. Wśród porównywanych poszczególnych frakcji włókna największe zróżnicowanie stwierdzono we NDF od 47,9 na M4 do 57,1%, na M1, pozostałe frakcje nie wykazywały wyraźnego zróżnicowania między obiektami.
W następnych pokosach tj. 30.07 oraz 12.08.024 r. zawartości fosforu w zielonce z poszczególnych obiektów plasowały się na poziomie wysokim, potasu w granicach optymalnego lub niskiego, magnezu w dużej przewadze w przedziale optymalnego a wapnia niskiego, tak jak w poprzednich terminach.
Zawartość białka ogólnego w lipcowym terminie zbioru zielonki najniższa na poziomie 13,1% była na obiekcie Mk a najwyższa 17,4 na M2. W ostatnim termie (12,08), zawartości białka na wszystkich obiektach były znacznie wyższe, od 17,6 na obiekcie 0 do 23,4% na M2. W obu tych terminach stwierdzono wyraźnie zróżnicowanie zawartości włókna surowego na poszczególnych obiektach od 23,2 do 27, 8% w lipcowym terminie zbioru a w sierpniowym od 19,0 na M4 do 23,1% na 0. Zawartości cukrów rozpuszczalnych ulegały wyraźnemu zmniejszaniu na wszystkich obiektach w kolejnych terminach zbioru zielonki, odwrotną tendencję stwierdzono w rosnącej zawartości popiołu, wynikała ona na skutek zanieczyszczania glebą z licznie występujących kretowisk na wszystkich obiektach. Poszczególne frakcje włókna na wszystkich obiektach w zielonce zbieranej w lipcu utrzymywały się na zbliżonym poziomie jak w poprzednich terminach a w sierpniu uległy one wyraźnemu obniżeniu.
Fot. 3 Regeneracja runi po zastosowaniu podsiewu (wschody wysianych gatunków) – 4 tygodnie po zabiegu (Fot .4)
Sianokiszonki
W pierwszych trzech terminach zbioru zielonek ze względu na ich nadmiar w żywieniu wiosennego odchowu gęsi zdecydowano o wykonaniu sianokiszonek, które były wykorzystane w żywieniu w drugim ich letnim rzucie, zgodnie z przyjęto metodyką.
Średnie zawartości suchej masy w sianokiszonkach (Tab.2), wykonanych w dn. 22.05.2024r. kształtowały się od 35 do około 44%,to była odpowiednia jej wilgotność na potrzeby żywienia gęsi. Odczyn tych sianokiszonek wykazywał podwyższone ich wartości w zakresie od około 5,2 do 5,4 pH , udział amoniaku od 15,4 do 16,3% w s. m.. Zawartość kwasu mlekowego świadczącego o jakości sianokiszonek z poszczególnych obiektów kształtowała się od 70 do 100% z niewielkim udziałem kwasu octowego od 0 do 29% , nie stwierdzono w niej kwasu masłowego. Taki udział w kwasu mlekowego w sumie kwasów, w tych sianokiszonkach pozwolił do przyznania od 87 do 100 punktów, kwalifikując je do bardzo dobrych według skali Fliega-Zimmera. Zawartości białka kształtowały na wysokim poziomie, podobnie jak w zielonce od 15,7 do 18%. Frakcje włókna uległy niewielkim zmianom polegającym na wzroście NDF, spadku ADF oraz ADL.
Sianokiszonki z poszczególnych obiektów wykonane w dn. 18.06 br. wykazywały bardzo niską zawartość suchej masy od 30,2 do 38,2% . Odczyn ich był bardziej kwaśny jak poprzedniej mieszczący się od 4,7 do 5,2 pH a zawartości amoniaku w przedziale od 14 do 17,5% w s.m.. Zawartości kwasu mlekowego kształtowały się od 78 do 98 %, octowego od 2 do 22% a masłowego od 0 do 3%. Duży udział kwasu mlekowego w sumie kwasów, w tych sianokiszonkach pozwolił do przyznania im od 80 do 100 punktów kwalifikując je do grupy bardzo dobrej. Zawartości białka w poszczególnych sianokiszonkach w niewielkim zakresie odbiegały od jego poziomu w zielonkach kształtując się od około 12,3 do 16,7%. W sianokiszonce ze wszystkich obiektów stwierdzono wyraźny wzrost zawartości frakcji włókna NDF, spadek na wszystkich ADF oraz na większości ADL.
W trzecim terminie (12.08.2024r.), ze względu na duże zużycie zielonki na bieżące skarmianie wykonano sianokiszonki zaledwie z dwóch obiektów tj. M1 oraz M3. Zawartości suchej masy w tych sianokiszonkach na poziomie 51 do 58 % były zbyt wysokie ( wyraźnie gorsze zwłaszcza w żywieniu gęsi),podobnie wyraźnie podwyższony jej odczyn na poziomie około 5,5 pH a zawartość amoniaku od 9,3 do 14%. Zawartości kwasu mlekowego w sumie kwasów kształtowały się od 89 do 93% z niewielkim 5 – 7% udziałem octowego oraz 3% masłowego , co pozwoliło na uzyskanie 80 punktów tj. dolnej granicy bardzo dobrej sianokiszonki. Frakcje włókna NDF oraz ADL wykazały wyraźny wzrost zawartości w stosunku do ich poziomu w zielonce.
